Қазақстан тарихы. Дүниежүзі тарихы
Қазақстан тарихы/Дүниежүзі тарихы
І Петрдін сырткы саясаттагы алдына койган негізгі максаты: Ресейді теңіз державасына айналдыру. ІІ дүние жүзілік соғыс аякталды: Жапониянын тізе бүгуімен. II дүние жүзілік соғыс карсаңында Италия Африкада кандай елді жаулап алды? Эфиопияны. … II дүниежүзілік соғыс кезінде екінші майданын кай ел әскерлері ашты? Америка, агылшын, француз, канада әскерлері. II дүниежүзілік 448 ж. Аттила сарайында болған Прииск жазбасында-бір көрген адам Аттиланы-нағыз азиялық екенін бірден айтады 9 күн 20 сағат 13 мин 51 секунд ғарыштан кім ұшып келді-Айдын Айымбетов 766-775 жж.ХІ-ХІІ ғғ.Қарахан дәуіріне жататын керемет туынды-Айша Бибі 1099 ж. болған оқиға-Кресшілер Иерусалимді алды 1164 ж. қайтыс болған соң еңбегін баласы аяқтаған ғұлама-Әбілғазы 1374-1375 жж.Еділ бойына жорық жасап, Кама бұлғарларын бағындырған -Ұрыс хан
1516ж батыс арқылы шыққан теңізші- 1526 ж.Дели сұлтандығын жаулап алды-Бабыр 1664 ж.қайтыс болған соң еңбегін баласы аяқтаған ғұлама-Әбілғазы Бахадүр 1681-1685 жж.Жоңғарлар қай өзен бойына жақындады-Сарысу
1681-1685 жж. жоңғар феодалдарының оңтүстік Қазақстанға шабуыл жасаған кезінде қиратылған қала-Сайрам 1706-1778 жж. өмір сүрген жырау-Үмбетей 1708 ж. башқұрттар көтерілісі кезінде оларға қолдау көрсеткен хан-Тәуке хан 1710 ж. Қарақұм жиынының нәтижесі-Жоңғарларды Шығысқа қарай ығыстырды 1714-1720 жж. патша өкіметінің Ертіс бойына әскери бекіністер салу себебі-қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу 1724 ж.Ұлы Моңғолдардың Декандағы билеушісі құрған дербес ұлыс-Хайдарабад 1740 ж.Ұлы Моңғол империясынан бөлінді-Бенгалия 1747 ж.Ұлы Моңғолдардан тәуелсіздік алған ұлыс-Ауд 1747 ж.Ауған мемлекетінің негізін салушы-Ахмед-шах-Дурани 1761 ж.Панипат жазығындағы шайқаста маратхаларды жеңген халық-Ауған 1765ж Сібір шекара шебінің командашысы генерал-поручик И. Шпрингер — Сібір шекара шебінің Ертістің далалық бетінде ені 10 шақырым келетін алқап белгілеп, ол аймаққа қазақтарды жолатпауға бұйрық берді. Сондай-ақ қазақтардың Ресей әскери бекіністеріне 30 шақырымнан жақын баруына тыйым салынды. 1813ж 13 шілде-
1819 ж.Англияда лорд Ливерпуль кабинетінің әлеуметтік заң шығару саласындағы жетістігі- 9 жасқа дейінгі балаларды жұмысқа алуға тыйым салынды 1823 ж.«Монро доктринасының» мәні-АҚШ-тың америка ісіне державалардың араспауын талап еткен мәлімдемесі 1839-1870 жж. танзимат реформалары бағытталды-елді жаңартуға, оны артта қалудан сақтауға 1856 ж.Түркиядағы Абдул Междид манифесті-барлық адамзаттың теңдігі
1864 ж.Пруссия мен Австрияның Данияға қарсы соғысы Австрияның талқандалуына бастама болды. Дания мемлекетiнiң құрамында немiстер тұратын екi провинция — Шлезвиг және Гольштейн болатын. Дания бұл соғыста жеңiлiске ұшырағаннан кейiн Пруссия Шлезвигтi, ал Австрия Гольштейндi басқару билiгiн иемдендi. Солтүстік Герман одағы. 1906 ж.жер саясатына қарсы шаруалар қозғалысы өткен уездер-(бірнеше жауап) Қарқаралы, Жаркент, Әулиеата, Шымкент 1912 ж. АҚШ президенті кім-У.Тарф
1914ж соңында қалыптасқан Батыс майдан созылды- Солтүстік теңізден Швейцария шекарасына дейін 1915 ж.22 сәуірде Ипр өзенінде-Химиялық қару қолданды
1917 ж.6 сәуірде-АҚШ 2 млн.астам әскермен соғысқа кіреді.Антанта жеңіске жақындайды 1917ж Жетісудағы қандай мәселе қаралды- азықпен жабдықтау, жергілікті өзін-өзі басқару, сот ісін жүргізу, салық салу, білім беру және ағарту 1917ж 21-26 шілде Орынбор Жалпы қазақ съезі өтті 1860ж Цимерман басып алған- «Тоқмақ, Пішпек»
1918 жылы қараша айында «Сібір армиясының» Екінші Жеке дала корпусының Жетісу майданына атаман Анненковтың дивизиясын жіберудегі мақсаты- Ташкентті басып алу. 1919 ж.18 қаңтарда-Парижде бейбіт конференция ашылды (38 мемлекет қатысты) 1919ж Париждегі ресми өкілдері Версаль бітіміне қол қоюдан бас тартқан ел- АҚШ 1920 ж.соңында 44 мүшесі «буржуазияшыл- ұлтшылдар» деп қамауға алынғандар- Алаш партиясының Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов, Мағжан Жұмабаев, Жүсіпбек Аймауытов, Мұхаметжан Тынышбаев, Жақып Ақбаев бастаған жетекшілері мен мүшелері. Осы жылдар аралығында «Алаш» қозғалысының 44 азаматы жауапқа тартылды.
1920 ж соңы-1930 ж басында Орталық Қазақстанның минерал-шикізат байлықтарын зерттеген- Н.И.Курнаков 1921ж қанша мал басы қырылды- 80% (1922 ж. маусымда Батыс Қазакстанда ашығушылар мен аурулар саны ондағы халықтың.82%-н қамтыды. 1922 ж. наурыз айында ашыққандар саны – 2 млн 303 200 адам.) 1921ж наурызда ҚР-сы партиясының 18-де қабылдаған саясат- 1921ж. наурызда РК (б) Х сьезінде В. И. Ленин баяндама жасап, сьездің күн тәртібінде «Салғыртты заттай салықпен ауыстыру туралы» мәселе қаралды.Жаңа экономикалық саясат нәтижесінде шаруа артық өнімін жарату үшін сауданы жандыруға рұқсат беру, жеке меншіктің дамуына рұқсат, жерді жалға беру, жалдамалы еңбекті пайдалану, ауыл шаруашылық, несие және тұтыну кооперациясын дамыту көтермеленді 1923 ж. қорғасынның 40% берген-Риддер 1924 ж.Моңғолияның басшысы-Чойболсан 1921-1924 жж.шартты түрде монархиялық құрылыс сақталған мемлекет-Монғолия 1931ж.Ресейдегі бірінші дыбысты фильм-«Өмірге жолдама» 1933-1935 ж.Германияның алдына қойған басты міндеті-Антикоминтерндік 1934 жылы 1,5 млн адам қатысқан, фашизмге қарсы ереуіл жасаған ел-Франция 1940 ж.неміс әскерлері басып алған елдер-(бірнеше жауап) Дания мен Норвегия, Бельгия мен Голландия 1940 ж.16 шілде немістердің Англияға басып кіруді ұйымдастыруы-«Теңіз арыстаны операциясы» 1941 ж.неміс әскерлері жаулап алған елдер-(бірнеше жауап) Молдовия, Украина, Белоруссия, Литва, Латвия, Эстония, Грекия мен Югославия 1941 ж сәуірде неміс әскерлері-Грекия, Югославияны жаулап алды 1941 ж.неміс әскерлері жаулап алған елдер-КСРО, Прибалтика т.б 12 мемлекет 1941ж.жазына қарай Германия мен Италия Еуропадағы 12 мемлекетті басып алды 1941ж.күзінде немістер-Балтық жағалауын, Молдавияны, Украинаны, Белоруссияны басып, Ленинградты қоршады, Мәскеуге жақындады 1945 ж.26 маусымда құрылды- БҰҰ 1946 ж.КСРО да-бірқатар аудандарда ашаршылық жайлады 1948 ж. 200 мыңнан 1955 ж. 16 мыңға түсті-15 жасқа дейінгі оқуға тартылмай жүрген балалар саны 1948 ж.көктемде Богота қаласында құрылды-Америка мемлекеттерінің ұйымы
1949 ж. көктеміне қарай елдің 56 қаласымен байланыстыратын автоматтық телефон станциялары жұмыс істей бастады-Алматыда 1950 ж.басындағы кәсіпорындар саны-65 1950 ж.көмір шабу, қопару, толық механикаландырылды-(бірнеше жауап) Қарағанды көмір бассейіні, Екібастұз 1950 ж. салынған ұзындығы 483 км теміржол-Мойынты-Шу
1952-1953 жж. Қазақ КСР-інде мал басы саны- 1960 ж.салынған өндіріс орындары- Лениногор мырыш зауыты, Өскемен титан-магний комбинаты, Өскемен конденсатор зауыты, Семей кабель зауыты, Кентау трансформатор зауыты
1960ж салынған өндіріс орындары- Өскемен: Конденсатор зауыты Өскемен: Титан-магний комбинаты Семей: Тоқыма фабрикасы Семей: Кабель зауыт Жезқазған: Тоқыма фабрикасы Жамбыл: Былғары аяқ-киім фабрикасы Жамбыл: Электр Станциясы Кентау: Трансформатор зауыты Текелі: Акумулятор зауыты Алматы: Мақта-мата комбинаты Алматы: Төмен В апараттар зауыты Ақтөбе: Тоқыма фабрикасы Атырау: Химия-металлургия зауыты Павлодар: Трактор зауыты Маңғыстау: Газ өңдейтін зауыты Маңғыстау: Мұнай өндіру зауыты 1974 ж. КСРО мемлекеттік сыйлығымен бағаланған еңбек-«Қан мен тер» Ә.Нүрпейісов 1990ж ГДР мен ГФР қосу үшін 2+4 формуласы- АҚШ, КСРО, Англия және Франция 1. 1990 ж. тамызда Кувейтті басып алган ел: Ирак. 2. 1990 ж. тәуелсіздігін алган ел: Намибия. 3. 1991 ж. 11 желтоксанда Маастрихта құрылган біртұтас каржылык- экономикалык жэне саяси одактас ұйым: Еуропа Одагы. … 4. соғыстан кейін КСРО-да тоталитарлык режимнің жалғасуының дәлелі: «Дәрігерлер ісі».
1993 ж.конституция-4 бөлім, 21 тарау, 131 бап 1996 ж.Шанхай ЫҰ Қазақстанмен қаралған маңызды мәселесі- әскери және сенім мәселелері 1998-1999 жж.Берел қорымын зерттеген археолог-З.Самашев 2003,2006,2009,2012 ж құрылтай- Әлемдік және дәстүрлі дін лидерлерінің сьездері 2009ж халық саны — 16 млн, 17 млн- қазір 2011 ж Ислам ынтымақтастығы ұйымының төрағалығы өтті- Астанада 28-30 маусымда Ислам ынтымақтастығы ұйымы Сыртқы істер министрлері кеңесінің (СІМК) 38-ші сессиясы өтті. 2012 ж. желтоқсанда Елбасының жарияланған жолдауы-Қазақстан 2050 стратегиясы V ғ.ортасында Румыния мен Венгрия елдеріндегі ғұндарды қоластына жинап, патшалық кұрды-Аттила ҮІІІ ғ.қарлұқтар жаулап алған жер-Қашқария ХІІІ ғ.Үндістанда болған оқиғалар-Хайдарабад, Ауд ұлысы, Сикха мемлекеті құрылды ХҮІ ғ.Франциядағы соғыс кезінде католик дініне наразы топтардың атауы-гугеноттар 16ғасырда Франциядағы соғыс кезінде католик шіркеуіне наразы топтың атауы- Реформация (Католик шiркеуiнiң озбырлығына қарсы қозғалыс Германия тарихына реформация деген атпен ендi. Ол қозғалыс шiркеудiң әлеуметтiк-саяси құрылымына өзгерiстер енгiзудi талап еттi. Қозғалысты дiн саласының бiлiмдары, университет профессоры Мартин Лютер (1483–1546) бастады). ХІХ ғ.Маньчжур императорының билік жүргізген ережесі-конфуцийлік ХІХ ғ 40-50 жылдары Ұлы жүзде тұрғызылған бекіністер- Ақтау,Алатау,Қапал,Сергиополь,Лепсі, Верный(1954),Қәстек (1859) ХІХ ғ.90 жылдарында Францияның отарына айналды-француздық Батыс Африка құрылды, Сенегал, Судан, Мавритания, Дагомея, Піл сүйегі жағалауы, кейінірек Нигер қосып алынды ХІХ ғасырда шетелдіктерге сатылған кәсіпорын-Спасск ХІХ. 90 ж.Францияның отарына айналды-Кордова, Вьетнам ХХ ғасырдың басында шиеленіс туындаған оңтүстік-шығыс Азиядағы мемлекет-Үндістан мен Пәкістан (Кашмир), Үндістанмен Қытай (Гималай)
ХХғ соңында 44 мүшесі «буржуазияшыл- ұлтшылдар» деп қамауға алынғандар қай партия мүшелері- 1928 Алашорда қайраткерлері 40% қорғасын берген зауыт-Риддер 2 млн астам жауынгер, 7 мың зеңбірек қатысқан шайқас-Марна 2 млн снаряд атқыланды-Верден қырғыны 13 жирен жылқы қаңқасы табылған қорым-Берел 70 мың жылқы сүйегі табылған Солтүстік Қазақстандағы энеолиттік тұрақ-Ботай І дүниежүзілік соғыстан кейінгі апат саясаты орын алған мемлекет-Германия 9 күн 20 сағат 13 минут 51 секундта ғарыштан кім ұшып келді-Айдын Айымбетов
А А.Македонский әскері мен ІІІ Дарий арасындағы ең ірі шайқас өткен жыл- Исса қаласының түбінде бзб 333 жылы Абылайдың Қытайдың билігін мойындаған уақыты-1757-1760 жылдары Абылай хан құқығын шектеген кеңес-билер кеңесі Абыздар пайда болған кезең-қола дәуірі Айша-бибі кесенесі-ХІ-ХІІ ғғ. АҚШ-тың оқшаулану саясаты доктринасы-МОНРО доктринасы АҚШ-тың жаңа бағыты «Трумэн доктринасы»-1947 жыл 12 наурыз АҚШ-тың жаңа бағыты «Маршалл жоспары»-1947 жыл 5 маусым Ақ Орданың территориясы қай ұлысқа жатады-Жошы Орда ежен мен Шайбани Ақсақ киік авторы-Кетбұға Ақсақ киік өлеңінің авторы-С.Сейфуллин Ақыртас ғимаратына тән ерекшелік-ақыр тәрізді ойылып, арасы ұсақ тастармен балшықпен толтырылған 180-205
Ақ террор билікке қарсы- Ақ Орда- ХІІІ- ХVғғ Алтын Орда- ХІІІ ортасы- ХVғғ ортасы
Алтынорда территориясы қай ұлысқа жатады- Алашордаға кешірім берілген уақыт- Бүкілресейлік Орталық Атқару комитетінің 1919 жылғы 4 сәуірдегі және 1920 жылғы 15 сәуірдегі шешімімен амнистия жарияланды Алтын Булла- Орта ғасырлық Германияның саяси бытыраңқылығына заң жүзінде жағдай жасаған жарлық Алғашқы мануфактура-Флоренцияда Алтын Булла- 1356 ж. герман императоры IV Карл жариялаған жарлық Анабаптистер «басқаша шоқынушылар»-1524 жылы Т.Мюнцерді колдаған кедей шаруалар мен қолөнершілердің көтерілісі
Андрон мәдениеті Еуразия даласындағы қола дәуірі ескерткіштерінің басым бөлігі Андрон мәд.е жатады. Осы мәдениеттің алғашқы селонның маңынан табылған. Ғалымдар Солт.және Бат. Қазақстаннан Андрон мәдениетінің қоныстарын зерттеген 80қоныс Апарн, ксанфий, писсур рулары құрамына кіретін темір дәуірінің тайпасы- дайлар (Арсак) бзб 248-247ж Парфияны басып алған сармат тайпасы- дайдың апарн тайпасы Аппенин түбегінде орналасқан тау- Орталық Еуропадан Альпі тауы арқылы бөлінеді. Батысында Тиррен, шығысында Адриат, оңтүстігінде Ион теңіздерімен қоршалған. Түбектегі тауларды Апеннин таулары және франциялық, италиялық Ривер бөледі. Америка елдерінің конференциясында өзара қауіпсіздікті сақтау шарты-1947 ж.2 қыркүйек Америка мемлекеттері ұйымы — 1948 ж. Боготода (Колумбия) құрылған; оған АҚШ, Канада т.б. (барлығы 35) мемл. мүше. Ұйымда Жапония, ГФР, Франция, Ресей, Изариль, Испания, Италия т.б. елдердің тұрақты бақылаушылары тіркелген. «Астана бүгінде…»-деп айтқан БҰҰ 67 сессиясының президенті- Бук Еремич Арабтар салды-Альгамбра сарайын
Арал теңізінің маңында мекен еткен тайпалар-парадарайа Аттиланың шамамен өмір сүрген жылдары-400-453 жж.
Атилла жауынгерлері Галлиядағы Каталаун даласында римдіктердің, франктердің т.б біріккен күштерімен шайқасты-451 ж. Атилла Италияны ойрандап, Падуя, Миланды алды-452 ж. Аттила жөнінде құнды дерек қалдырған-Прийск Аттила сарайында болған Прийскіні ерекше таңқалдырды-Аппақ тастан қаланған монша Ауылшаруашылық бірінші бесжылдық жоспары кезінде салынған-Түрксіб теміржолы Ашхабад келісім шарты-1991ж. 13 желтоқсан
Африкада нәсілшілдік тәртіппен отарлық үстемдік біржолата жойылды-
Ә Әзірбайжанда мешіт салдырған Алтын Орда билеушісі-Берке хан Әбілхайыр ханның өтініші бойынша негізі қаланған қала-Орынбор Әл-Асха мешіті- Құдыс (Иерусалим) қ-нда салынған ең алғашқы мешіт. Әл-Ақса мешітінің іргетасын Дәуіт Пайғамбар (ғ.с.) қалаған, құрылысты аяқтау үшін Сүлеймен пайғамбар (ғ.с.) Финикиядан сәулетшілер алдыртқан Әлемдегі ең таза алтын шығарған мемлекет- Парсы І Дарий Ә.Бөкейханов атқарған қызметтер-1866 ж. Семей облысында дүниеге келді.Қарқаралыға алып барып, жергілікті молданың қолына оқуға береді. 1879-1886 жж.Қарқаралы қаласындағы қазақ балаларына арналған мектепте оқиды. 1886-1890 жж.аралыгында Омбыдағы техникалық училищеде оқып, оны «техник» мамандығы бойынша бітіріп шықты. 1890-1894 жж.аралығында Санкт-Петербургтегі Орман технологиялық институтының экономика факультетінде оқыды. 1888 ж.Омбы техникалық училищесіне қабылданады. 1894 ж. Ресей империясының елордасы Санкт-Петерборға барып, Орман шаруашылығы институтының экономика факультетіне түседі. Ә.Төлеубаев Шілікті патша қорғандарын (Бәйгетөбе) зерттеді-1960 жылдан бастап Әулие София храмын кім салдырды- 532-537 жж. Византия имераторы Юстинианның Константинопольде салдырған храмы
Б 1 д.ж.соғыстан кейінгі апат саясаты орын алған мемлекет- Франция 1 дж соғысқа ұласқан Балқан соғысында жеңілген ел- Бірінші Балқан соғысы (9.10.1912 — 30.5.1913) — Балқан одағы (Болгария, Сербия, Грекия және Черногория) мемлекеттері мен Түркия арасындағы соғыс. Б.Қаратаев қандай шараға қарсы болды-дала өлкесіне орыс шаруаларын қоныстандыру Б.Қаратаев қандай шараға қарсы болды-Голощекиннің халықты аштан қыру саясатына Багратион- Қызыл Армияның Белоруссияны азат ету жоспары Батыс түрік қағанатының он оқ будун тайпалары мекендеген жер- Қаратаудың шығыс баурайынан Жоңғарияға дейінгі жер Батыс Түрік қағанатының билеушісі- Тардуш (Дато), Тон, Шегу
Батыр хонтайшы тұсында қазақ жоңғар соғысы- Барбаросса жоспары-1940 ж.желтоқсанда қабылданды Бәйгетөбе обасын ашқан ғалым-Ә.Төлеубаев 1960 ж. Бекболат Әшекеев қай жердің ханы болды-Жайымтал болысының ханы Бегазы Дәндібай мәдениетін кім зерттеді- әйгілі академик, тарихшы, этнограф Әлкей Марғұлан Б.з.б. V ғ. ортасында ғұн патшасы Аттила Паннония мен Мезияны басып алып-Франция жеріне өтті Бзб 4-2 ғ. жататын қаланың орталығы цитадельде жебенің қола ұштары алтын қапсырмалар саздан жасалған бұйымдар- Бзб 519ж парсы патшасы- І Дарий
Билер кеңесі өткен қалалар- Түркістан жанындағы Битөбе, Сайрам маңындағы Мартөбе, Сырдария облысының Ангрен қаласына жақын жердегі Күлтөбе Брест қамалын қорғаған қазақстандықтар-Ғ.Жұматов, А.Темірбеков, В.Фурсов Білім туралы Заң қабылданды-1999 жылы Бірінші бесжылдық-1928-1932 жж. Біріккен провинциялар Республикасы қай елде-Нидерланд БҰҰ төрағасы-Антониу Гутереш Бұқар Жырау- Қалқаманұлы (1684—1781)
В Вавилон патшасы-Хаммурапи Вайс-Германияның Польшаға қарсы жоспары Вьетнам мен Франция арасындағы соғыс қашан басталды-Үндіқытайда 1946-1954 жж Верден түбіндегі ұрыс кезінде Ресей әскерін басқарған генерал- Генерал А. А. Брусилов
Г
Гардизидің айтуы бойынша 7 тайпадан құралған мемлекет- Германияда қалалардың пайда болып, өсе бастаған кезеңі-Х-ХІ ғғ. Германия мен КСРО арасындағы соғысқа қанша адам қатысты-соғысқа 61 мемлекет қатысты, дүние жүзі халқының 80%-ы қатысты. 1,7 млрд адам , 60 млн адам қаза тапты 27 млн КСРО-дан Германияда Спартак көтерілісінің жетекшісі- К.Либнехт
Германияның батыс бағыты- Германия империясы құрылған жыл- 1871-1899 жылдарда. Германияның бірігуіне байланысты шарт- Германия КСРоға қанша әскери күшін жұмсады- 80%. 190 дивизия, 153-і неміс дивизиясы
«Гректер геометрияны дүниені танып білу үшін оқыса, римдіктер жер бөліктерін. өлшеу үшін үйренді»-Цицерон Марк Туллий
Ғ Ғұндардың әйгілі патшасы Аттила туралы еңбектер жазылып келеді-ҮІ ғ.
Ғұндар Қытайдың хан әулетінің негізін қалаушы Аю Банды жеңіп, өздеріне бағынышты еткен жыл- Б.з.б. 188 жылы
Д Дамыған орта ғасырлық мемлекеттер-Қарахан, найман, керей, жалайыр, қыпшақ, қарақытай Дамыған Батыс елдерінде 1млн. Тұрғынға тиісті элита өкілінің саны 50 «Дарабоз» деген атты Абылай хан кімге қойды-Қабанбайға «Дон Жуан», «Фигароның үйленуі», «Волшебная флейта», «Реквием» шығармалары авторы-В.А.Моцарт Дон Кихот романының авторы-Мигель де Сервантес Даубай кеніші- 1917 ж. мамырда Семей облысы қазақ жұмысшылары ереуіл жасаған кеніш
Е Ерте тас дәуіріне жататын ескерткіштер- қырғыш, тас пышақ, қашау, үшкір тас Ералы ханның таққа отырған жылы- 1791 жылы Ежелгі Вавилон патшасы — Нарамсин Хамураппи Еж.Афины мемлекетіне қатысты ұғымдар- «Теңіз қожасы» деп аталған қала;12 қаласы болды; Салон заңдары;т.б Ежелгі Римнің атақты шешені саяси қайраткер Цицерон 800- ден астам Ежелгі Грекия орналасқан түбек Балқан 2 д.ж.соғысқа қазақстандықтардың үлесі- ұлттық атты дивизия, 7 атқыштар бригадасы, сондай-ақ 2 ұлттық атқыштар бригадасы жөнелтілген еді, 50-ге жуық əртүрлі əскери полктер мен батальондар құрылды; соғысына қатысқан қазақстандықтардың саны 2 млннан кем емес деп жорамалданады Египет- Хет патшалығы арасында бейбіт келісім жасалған жыл- Б.з.б. 1280 жылы
Ежелгі грек математигі-Фалес, Пифагор Ежелгі Грекия орналасқан түбек-Балқан түбегінің оңтүстігі Ежелгі Римдегі патшалық дәуір қамтыған кезең-б.з.б 753-509 жж Ең биік пирамида-Хеопс Евгений Онегин поэмасының авторы-Пушкин Еврейлерге дұшпандықпен қарау-антисемитизм Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Германия қанша әскери күшін КСРО ға жұмсады-190 дивизия, соның ішінде 153 неміс дивизиясы, жалпы Германия қарулы күштерінің 80% Ерте орта ғасырларға жататын уақыт-ҮІ-ІХ ғасыр Ералы хан болып сайланды-1791 ж. Есік қорғаны қай ғасырға жатады-б.з.б Ү-ІҮ ғғ. Еуропаны Рим үстемдігінен азат еткен-Аттила
Еуропалық даму мен қайта құру банктері
Ж Жанқожа батырдың өмірінің соңғы кезеңін жазған-Л.Мейер «Жапон тыңшысы» деген жаламен репрессияға ұшырағандар-Т.Рысқұлов, Ұ.Құлымбетов, Н.Нұрмақов Жапония Қытайдың Солтүстік-Шығысында-Маньчжоу-го қуыршақ мемлекетін құрды Жеңілмейтін армаданы (Испания) талқандаған-Англия 1588 ж. Жер бетін мұз басу басталды-100 мың жыл бұрын Жошы ханға берілген жерлер-Шығысы Ертіс өзенінен батысы Европа жерлеріне дейін Жошының екі баласының жерін қамтыды-Орда ежен мен Шайбан Жүздік одақ туралы кім айтқан-Ш.Уалиханов Жүздердің орналасуы географиялық орынға байланысты деп айтқан- Василий Владимирович Бартольд Жапониядағы « жабық есік» саясаты неше жылға созылды- 215 жылға
ЖЭС-ке қашан көшті-1921 ж. Х съезде
И Исатай мен Махамбет старшын болған ру-Беріш руының Жайық атасы Ирак Кувейтке басып кірді-1990 жыл тамызда Иран жазбаларында сақтар-жүйрік атты турлар Иранды неміс, ағылшын, орыс б.алған жыл- 1917ж оңтүстік бөлік –Ұлыбритания, батыс бөлік- Германия солтүстік бөлік- Ресей Италиядағы Джолитти дәуірі-1900-1914 жж.(либерализм дәуірі) Иван ІV берілген атақ – Грозный
К Католик шіркеуіне қарсы шыққан Франция көтерілісшілері- гугеноттар 1572ж( Варфоломей түні)
Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің студенттері Кеңес студенті танк колоннасын жасауға ақша аударды-600 мың сом
КОКП ның 1965 жылғы пленумында қабылданған шешім (көп жауап)-тиімді аграрлық саясат әзірлеуге әрекет жасады. ➢ Ауыл шаруашылық өнімдерін сатып алу бағасын екі есе өсіру; ➢ Жоспардан тыс өнім өндіргені үшін үстеме ақы төлеу; ➢ Табыс салығын алу ережесін өзгерту; ➢ Ауыл шаруашылығына бөлінетін қаржы көлемі ұлғайтылды. КСРО мен Фин келісім шарты жасалды-1940 ж.13 наурыз. 4/1 КСРО ға өтті КСРО да карточкалық жүйе жойылды-1947 ж.желтоқсан Колпаковскийдің Жетісуға қазақтарды қоныстандырудағы жеңілдіктер-А) Бұрын қоныстанған шаруаларға 30 десятина жер берілді В)15 жылға салық төлеуден босатылды С) Әскери міндеткерліктен босатылды
Кедендік Одаққа кірген мемлекеттер-Ресей, Қазақстан, Белорус (2010 жыл 1 қаңтар) Кеңес-Фин келісімшарты-1940 жылы 13 наурыз Кенесарының даңқты батырларының бірі-Басықара Кенесарының жеке отрядын басқарғандар-Ағыбай, Иман, Бұқарбай Кенесарының ұлы жүзден шыққан батырлары-Тойшыбай, Сұраншы, Байсейіт Крест жорығына Германия,Франция, Италияның қатысу мақсаты-Иерусалимді мұсылмандардан азат ету үшін (1189-1192 жж.) Князь Владимир- Монамах? «Күрес пен Үміт» картинасы қай мұражайда-Алжир Күлпәш әңгімесінің авторы-Б.Майлин
Қазақстан егемендік алғаннан кейін қандай ұйымдарға мүше болды- (бірнеше жауап) БҰҰ 1992 ж.2 наурыз, ЕҚЫҰ 1994-1995 жж. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы, Халықаралық Еуропалық даму және қайта құру банктері, Халықаралық валюта қоры, ЮНЕСКО 1997 қараша Қазақстандағы 1986ж оқиғаны басу үшін кәсіпорындардан жасақталған адам саны- 16 мың? Қазақ хандығы қалыптасқан кезең-1465-1466 Қазақ халқының қайғы-қасіреті туралы жазғандар-(5 жауап) Т.Ахтанов, Қ.Жұмаділов, М.Мағауин, Ә.Кекілбаев, С.Сматаев Қазақ жеріндегі мал шаруашылығы мен егіншілікті асқан іскерлікпен біріктірген-Қарахан мемлекеті
Қазақ КСР жоғарғы кеңесі президумының 1963 жылғы 29 қаңтардағы «Оңтүстік Қазақстан өлкесінің бір бөлігін Өзбек КСР-ның құрамына беру туралы» жарлығына байланысты біздің республикамыз өз территориясының қанша жерінен айырылды-2,5 млн га Қазіргі Армения жерінде өмір сүрген мемлекет-Урарту
Қайта құруды мақсат еткен одақтар- Қарахан мемлекеті екіге бөлінген жылдар-1040 ж. Қарахан мемлекеті-1040 ж.Ибрахим ибн Насыр тұсында батыс және шығыс болып екіге бөлінді.
Қара тізімнен кім босатты – Қарағанды шахтерлерінің ереуіліне қатысты мәліметтер- (1989 ж. 20-22 шілде),еңбекақы арттыру, азық-түлік түрін көбейту, шахтадағы жұмыс жағдайын жақсырту; Семай ядролық палигонын жабу, одақтық министрліктер монополиясын тоқтату Қаратаев қандай шараға қарсы болды- 39 Думаның аграрлық заң жобасын жасауға араласады Қаңлылар арпа, бидай, тары екті деп айтқан кім- Әл-Омари 14ғ Шығыс хандық Жетісу аймағы мен шығыс Түркістанда, орталығы-Орда, Қашқар. Батыс хандық-Мауареннахрда, орталығы- Үзкент, Самарқан Қарлұқтардың орнына 840 жылы келді-Ұйғырлар Қидандарды Жетісуға бастап әкелген-Елюй Даши Қимақ қағанаты кезінде табылған айна-Қола Қимақтарда 7 тайпа болғанын жазған парсы тарихшысы-Гардизи парсы Қыпшақтар туралы жазған тарихшы-Джузджани Қыпшақ картасын жасаған — М.Қашғари Қыпшақтарда хандық әулеттің тайпасы-елбөрілер Қырым немесе орыс-түрік соғысы-1853 жыл Қытайдың артқа қалушылығының себебі-сыртқы дипломатиялық қарым-қатынастың болмауы екен Қытай қай жылға дейін Цин империясы деп аталды-1912 жыл Қытай Жапонияның қуыршақ мемлекетіне айналды-1932 жыл Қытайда маньжурлар әулеті неше жыл үстемдік етті-267жыл Қытайда мемлекеттік қызметке ғылыми дәрежесі шэншилер алынатын дәстүр-мемлекеттік емтихан тапсырады
Қытайды 3 ғасырдай билеген (1683 жылдан басталған) жатжерлік Манчжур үстемдігінен азат етті- Синхай революциясының тарихи маңызы- ол Қытайды 3 ғасырдай уақыт билеген жатжерлік манчьжур үстемдігінен азат еттіі, сонымен бірге монархиялық билікті жойылып, Қытай
Республикасын жариялады. 1913 жылдан бастап Қытай Юань Шикайдың диктатурасы бойынша өмір сүрді. Қытайдың «Цян-Ханшу» еңбегінде- Құран арабшаға аударғанда -оқу
Қола дәуірінің 2 мәдениеті- Қола дәуірінде қандай заттар жасалды- көзе құмыралар, қазандықтар Қола дәуіріне жататын Солт.Қазақстан қоныстары сыртынан ор,дуалмен қошалған- Петровка, Богалюбов
Л
Л.И.Брежневтің Н.С. Хрущевті биліктен аластатқаннан кейін реформаға қарсы бірінші әрекеттерінің бірі-ауылшаруашылығының барлық негізгі өнімдерінің бағасын төмендету
Лашмир патшалығы-
М
Майордом К.Мартелл корольмен санаспай ақ өз билігін ең алғашқы сот саласындағы заңдары жазылды- 715-741 жылдары
Манчжурлар бүкіл Қытай жерін бағындыруды аяқтаған жыл Маньчжурлар Қытай жерін бағындырды-1683 жылы Марна шайқасы аумағы-Солтүстік теңізден Швейцария шекарасына дейін Маслоудың қажеттілік иерархиясы-1.Физиологиялық; 2.Өзін қорғау; 3.Әлеуметтік; 4.Тұлға ретінде танылу; 5.Өзін көрсету қажеттілігі. Мәскеу түбінде ерлік көрсеткен Кеңес одағының батырлары-Вихрев, Б.Момышұлы,Т.Тоқтаров Медичи әулеті-Италия (Флоренция) Мешіт, медресе, діни мектептер меншігіндегі жерлер-уакф Микеланджело кім болған-итальян мүсіншісі, кескіндемеші, архитектор, әрі ақын Минск келісім шарты-1991ж. 8 желтоқсан Микробиология негізін салған Луй Пастер Моңғолияда Сталин жүргізген қуғын-сүргін жылдар-1926-1928 жж Монғолиядағы ұжымдастыру-1950 жж Моғолстанның территориясы-Шағатай ұлысының шығыс бөлігі-Оңтүстік шығыс Қазақстан мен Қырғызстан аумағында Моғол үстемдігіне қарсы күрескен маратхалардың көсемі-шиваджи Мұздық қашан ери бастады-13 мың жыл бұрын Мұсылман дін басыларының жер иелігі-инам
Н Найзалар жасалды- кейінгі палеолитте Наным-сенімге байланысты пайда болған өнер стилі-аң стилі Нәдір шах Делиге шабуыл жасады-1739 жыл Неміс автономиясына енуге тиісті облыстар-Ақмола, Павлодар, Қарағанды, Көкшетау, орталығы-Ерейментау Немістің Орталық тобы Мәскеуді алу үшін-Тайфун операциясын дайындады Немістердің Оңтүстік армиясы- Киевке, Кавказға, Сталинградқа бағытталды Немістердің Солтүстік армиясы-Ленинградқа бағытталды Неолиттік дәуірде табылған заттар жасалды-кварцит пен яшмадан Номад сөзінің анықтамасы- көшпенділер Нұр Отан партиясына қосылған партия-Аграрлық партия
О Округтер мен жылдарды сәйкестендіру-Қарқаралы,Көкшетау-1824; Аягөз-1831; Ақмола-1832; Баянауыл,Үшбұлақ-1833; Семей ішкі округі-1854; Алатау ерекше округі-1856 ашылды Оқиғалардың реттілігі-
1.Тахир хан мен бауыры Тоғымның Абд ар-Рашид ханмен болған шайқаста қаза табуы 2.Моғол билеушісі Сайд ханның Шу бойында отырған Қасым ханға келіп көмек сұрауы 3.Қасым ханның қайтыс болуы Орбұлақ шайқасына қатысқан батырлар- шапырашты Қарасай, арғын Ағынтай, найман Көксерек, алшын Жиембет, қаңлы Сарпың Орбұлақ қай тауда орналасқан-Жоңғар Алатауында Қосқолаң Орбұлақ шайқасы -1643 жыл Орта ғасыр үшке бөлінеді-ерте орта ғасыр- 5-11 ғ.ортасы, дамыған орта ғасыр-11 ғ.орт.-15 ғ, кейінгі орта ғасыр- 15 ғ.ІІ жарт.-17 ғ. орт. Орта ғасырда 12 шақырымдық аумақты алып жатқан қала-Тараз Орта ғасырдағы Уот Тайлер көтерілісі-1391 ж. Англияда Орыс саяхатшылары С.Дежнев, Е.Хабаров- Сібірдің жаңа жерлерін ашып, жаулауға көшті Ост-Германияның Шығыс Еуропаға қарсы жоспары Орта Азия хандықтарынан жаулап алынған өлкені қолдан шығармай ұстап қалу мақсатында Түркістан өлкесінің басшысы Колпаковский казактарды қоныстандырып оларға берілген жеңілдік- 30десятина жер, 15 ж салықтан босату, әскери міндеткерліктен босату Ө Өндіруші шаруашылық пайда болған кезең-неолитте
П Париж бітім конференциясы өткен уақыт-1919 ж. 18 қаңтар Пирамидалар салынды-5 мың жыл бұрын
Р Рабиндранат Тагор тұңғыш шығармасын жазды-13 жаста Реформация қай елде жүрді-Германияда 1517 жылы Рим империясы ыдырағаннан кейін пайда болған мемлекеттер-Франция, Германия, Италия
Рим елшілігінің тілмашы ретінде Аттила еліне келіп, өзінің көргендерін жазған шежіреші- Прииск Рим папасы атынан сатылатын немесе ерекше қызметі үшін сыйға берілетін грамота- Индульгенция Рим империясына қауіп туғызған ғұн басшысы-Аттила
Ресейдің Оңтүстік Қазақстанды отарлауын кеңейтуіне қарсы бағытталған көтерілістің басшысы- Ж.Нұрмұхамедұлы Ру тайпалардың таңбалары салынған жер-Таңбалы Нұра
С Сарыарқаның солтүстік батысын мекендеген тайпа-аргиппейлер Сақ дәуірінде өлген адамның басына жылқының басын қойған аумақ-Орталық Қазақстан Сақтарды ирандықтар- жүйрік атты турлар Сарматтардың роксалан тайпасы б.з І ғ.-Мидия шекарасына дейін жетеді Сармат мәдениеті дамыды-Батыс Қазақстан Салмағы 35 мың тоннадан артық әскери кеме шығаруға тиым салынды- 1921-22 ж Вашингтон конференциясы (бес держава келісімі) Сирия мен Палестинадан крестшілерді қуып шығарған Египет сұлтаны-Салах-ад-Дин 1187 ж. Семей полигонында-1949-1963 жж.113 ашық жарылыс, 1964-1989 жж. 343 жерасты жарылысы болды Семей полигоны-18 млн га жер алды. 456 жарылыс, оның 113 ашық түрде Семей полигоны: 1991ж 28 тамызда жабылды Семей ядролық полигонында жүргізілген сынақтың қуаты- Қуаты 480 килотоннаға жеткен жарылыстың саңырауқұлақ секілді бұлты 16 шақырым биіктікке көтеріліп, радиусы ондаған шақырымға жетті Сомма шайқасында алғаш рет танкер қолданған-ағылшындар мен француздар Созақ көтерілісі- 1930 жыл 7 ақпан(Түркістаннан Жаңақорғанға дейінгі аумақты қамтыды)
Сырдария жерінде өмір сүрген Ұлытау, Қаратау жерінде атақты би-Қазыбек Сырым Датұлы бастаған көтеріліс кезінде өлтірілген кіші жүз ханы-Есім хан Сібір қазақтарының жарғысы бойынша Қарқаралы округына-54 744 адам (60 мың) тіркелген, 18 болыс, 147 ауыл болған Суперфосфат өндірісі пайда болған қалалар-Жамбыл 1979 ж. Сутегі бомбасын жасап, кейін кеңес басшыларына қарсы шыққан академик-Андрей Сахаров
Соғыс жылдарында Қазақстанға 20-астам ғылыми зерттеу институты,киностудиялар көшірілді- Мосфильм», «Ленфильм» киностудиялары мен Алматы киностудиясы негізінде көркем фильмдердің біріккен орталық киностудиясы ұйымдастырылды; КСРО Ғылым академиясының философия, география, физиология институттары; УКСР Ғылым академиясының физика- механика институты; КСРО Сәулет академиясы Столыпин реформасы-1906, 1910 ж. Столыпиннің аграрлық реформасы бойынша Қазақстанға қоныстандырылды- 700 мыңнан астам шаруа
С.М.Киров атындағы университеттің студенттер «кеңес студенті» атты танк колонасын жасауға жинаған қаражаты-600 мың сом С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттікУниверситеті ашылған жыл -1934ж
Т Т.Әубәкіровтың алғаш ғарышка ұшқан жылы-1991 ж.2 қазан Тайфун операциясы- Мәскеуді алудың жоспары Тайфун операциясына қатысқан-316-атқыштар дивизиясы Тайфун операциясына қатысқан елдер-Германия мен КСРО Тастөбе шайқасы өтті- 1837ж 15 қараша Тартып алынған 45 млн десятина жерге-1 млн адам келіп қоныстанады 16 пайыз Тарихшылар Тәуке ханды-«Қазақ ордасының Ликургі» атаған Тәуке хан тұсында жоңғарлардың бірнеше рет жасаған жорықтары-1681-1685 жылдары Тәуке хан кезінде билер кеңесі өткен жерлер- Түркістан жанындағы Битөбе, Сайрам маңындағы Майтөбе, Сырдария облысының Ангрен қаласына жақын жердегі Күлтөбе «Томирис әйел болса да қорыққан жоқ» деген-Помпей Трог Тоғыз баласымен қаза болған хан-Тоғым Тыл жұмысшыларының Петропавлда құрылған ұйымы-Жас арбакештер Тың игеру жылдары орыс тілді тұрғындардың демографиялық өсу жоғары тұрды (бірнеше жауап) А) жасанды миграциялық шаралар В) елдің еуропалық бөлігінен 2 млн.адамның қоныстандырылуы Тюдорлар әулетінің күшеюі- 1485-1603 ж.ж. Англияда билік еткен әулет Тұңғыш мұсылман партиясы -Түркістан федералистер партиясы Тез жүретін желкенді кеме жасалған уақыт- ХV ғ-да еуропалықтар ойлап тапқан Тайманұлы мен Өтемісұлы старшина болған кіші жүз руы- Беріш Тон қағанның билік еткен жылдары- 618-630жж
Ү Үгедей ұлысына қараған жерлер- Қазақстанның аумағына кіретін Ертістің жоғарғы ағысы, Еміл, Тарбағатайдан Балқаштың сол жақ жағалауына дейінгі жерлер Үндістанға батысқа жүзу арқылы барған саяхатшы-Х.Колумб
Үш жүз туралы жазған-
Ұ ҰОС жылдары Қазақстанға 20 астам ғылыми зерттеу институттары, киностудиялар әкелінді-Алматыға КСРО ғылым академиясының философия, география, физиология институттары, УКСР ғылым академиясының физика – механика институты, КСРО сәулет академиясы ҰОС кезінде жаудың 120 танкісін 800 машинасын жойқандаған қазақ батыры- Ғани Сафиуллин ҰОС жылдарында фашистер қиратқан кеңес қалалары саны-1710 қала,70 мыңдай село
Ұлы Карл империясы ыдырағаннан кейін балалары мен немерелері қай қалада жерлерді бөлді- Верден 843 ж. Кіші ұлына батысы-Франция, ортаншы ұлына-шығысы Германия, Үлкен немересіне-Италия Ұлы моғолдарда әскери қызметі үшін берілген жер-джагир Ұлы Моғол мемлекетіндегі жекеменшік жер-заминдар Ұлы Моғол мемлекетінің соңғы билеушісі-Аурангзеб (1658-1707)
У Успен кенішінде қозғалыс болды-1905 ж
Х Хлодвигтің тұсында ЛАТЫН тілде франктердің ең алғашқы coт саласындағы заңдары жазылды Х.Колумб өмір сүрді-1451-1506 жж Х.Колумб-латын, испан, португал, итальян тілдерін білді Х.Колумб-Генуяда географиялық карталар сызды Х.Колумбтың Атлантикадан ашқан бірінші жаңалығы-Сорогос теңізі (Сан-Салвадор аралдарының атын өзі қойған ) Х.Колуб сапары-Полос қаласынан басталды1492 Х.Колумб Үндістан мен Қытайға барар жолды-Атлант мұхитын басып өтетін батыстан бастау керек деп шешті Х.Колумб Бартоломей інісімен қай қалаға оралды- Лиссабон Х.Колумб қандай кемелермен саяхатқа шықты-Пинта,санта-мария, нинья Х.Колумбтан кейін саяхатқа шықан батыл саяхатшы-Америго Веспучи 1499 жылы Португал королінің келісімімен Х.Колумб Үндістанға испан арқылы саяхатқа шыққан жыл- 1492 ● Христофор Колумб үш кемемен ашық теңізге шыққан жыл: (Санта — Мария, Пинта, Нинья) 3 тамыз 1492 ж. ● Христофор Колумбтың Америка құрлығындағы алғаш ашқан аралдары: Куба, Гаити
● Христофор Колумбтың туған қаласы Генуя
● Христофор Колумбтың туған отаны. Португалия
Ф «Фауст» авторы-Гете Фарадейді құрдастары қалай атаған- «найзағай әміршісі» Францияда парламент қашан құрылды- ХІV ғ. басында
Ц Цинь империясы кезінде Қытай жері әкімшілік жағынан-18 провинцияға бөлінді (Конфуцийлік дәстүр бойынша басқарылды)
Ү «Үш Жүз» партиясына тән оқиғалар-1917 жылдың соңында шықты, төрағасы Мұқан Айтпенов, Алашқа қарсы белсенді күрес жүргізді
І Ішкі Орда қай патша тұсында бөлініп шықты-І Павел
Ш Шанхай бірлестігі құрылды-1996 ж Шаштан Тұрфанға дейінгі жерді алып жатқан мемлекет-Түркеш қағанаты Шлиффен жоспары бойынша-Германия Францияға тікелей емес, Бельгия, Люксембург арқылы шабуылдаған Шілікті қорғаны табылды-Шығыс Қазақстаннан Шіркеу дінбасылары арасынан Қан төгілмейтін жаза- тірілей отқа өртеу
Шілде монархиясы болған ел- Франция 1830-1848 жж. – Луи Филипп билігі («буржуа — королі») – Шілде монархиясы режимі. 1830 ж. 14 тамыз — жаңа Хартия қабылданып, король билігі шектелді. Палата құрамы кеңейтілді. Баспасөз цензурасы жойылды. Елдің азғана бөлігі ғана сайлауға қатыса алды, өйткені дауыс құқығына ие болу үшін жоғары кіріс талап етілді. Шығыстағы Сахара хандығын маньчжурлар өздеріне бағындырды-1636 ж Шығамын тірі болсам адам болып өлеңінің авторы-С.Торайғыров Шегу қаған — 610-618ж Б.Түрік қағанаты
Э Эдельвейс-Солтүстік Кавказды жаулап алу жоспары Эфталит мемлекетінде Құндыздың жанында болған қала-Бадиян
Я
Ядролық қаруды кім ойлап тапты- Сахаров (КСРО)
Сұрақ ішінде 5 сұрақ : Шоқан Уалиханов туралы бірнеше сұрақтар: 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде туған; 1847 жылы 12 жасында Сібір кадет корпусына оқуға түсті; 1853 жылы 18 жасында корнет деген офицерлік шенмен бітірді (І Николай); 1854 жылы Омбыда Ф.М.Достоевскиймен танысады; 1855 жылы Гасфорт сапарына қатысып Жетісу, Тарбағатай, Орталық Қазақстанды аралап, Іле Алатауы өңірінде болады; 1856 жылы Семенов Тянь – Шанскиймен танысады; 1856 жылы Семенов Тянь – Шанскиймен Құлжаға барады; 1857 жылы Алатау қырғыздарына, Ыстықкөлге сапары; 1858-1859 жж.Қашқар саяхаты; 1859-1961 жж.Петербургте болады; 1860 жылы Санкт-Петербургте әскери шені жоғарлатылып, орденмен марапатталған, ІІ Александрдың өзі қабылдаған 1864 жылы М.Г.Черняевпен бірге Әулиеатаға әскери экспедиция жасайды; 1865 жылы Алтынемел жотасында қайтыс болады .
Сұрақ ішінде 5 сұрақ: Қытай туралы: 1643 ж.маньчжурлар толығымен басып алған Оңтүстік Монғолиядағы хандық- Чахар хандығы Қытайда маньчжурлар келмей тұрып болған көтеріліс-Ли Цзычен бастаған шаруалар көтерілісі Маньчжурлар қытай жерін (Пекинді)1644 ж.басып алды Цинь империясындағы ғылыми дәрежесі бар оқымыстылар-шэньшилер
Сұрақ ішінде 5 сұрақ: Айша бибі туралы: — Қай бұрышы бұзылмай сақталған- Батыс бөлігі —
Сұрақ ішінде 5 сұрақ:
Атилла- Византияға алғашқы жорығы. 441 — 442 жж.
Византияға екінші жорығы. 447 жыл
Ғұндар мен Византияның арасындағы бітім шарты (448 — 450 жж.)
Батыс Рим империясымен соғыс (451—454 жж.)
Галлияға жорық (451 жыл)
Италияға жорық (452 жыл)
453 жылғы Галлияға шабуыл
Сәйкестендір:
Куба дағдарысы- 1961
БҰҰ құрылды- 1945
КСРО Чехословакияны басып алды-
Косово тәуелсіздігін алды-
КСРО Қытай достық келісімшарт жасады-
